Công thức phân tử đơn giản nhất là công thức biểu thị tỷ lệ đơn giản của số lượng nguyên tử trong một phân tử. Vậy làm thế nào để bạn xác định công thức phân tử.
Bạn xem: Chọn cách dễ nhất
Giáo án này sẽ giúp các em nắm được khái niệm cơ bản về phân tử đơn giản, cách thiết lập công thức cấu tạo phân tử đơn giản nhất, từ đó biết cách cấu tạo phân tử của hợp chất.
I. Phương pháp đơn giản nhất
1. Định nghĩa căn thức đơn giản
Công thức đơn giản nhất là công thức biểu thị tỷ lệ đơn giản về số lượng nguyên tử của một chất trong phân tử.
2. Cách thiết lập một phương pháp rất đơn giản
Công thức đơn giản nhất cho hợp chất hữu cơ CxHyOz là tìm tỷ lệ:

dưới dạng tỷ lệ giữa một số.
Trong thực tế, chúng tôi thường chọn phương pháp đơn giản nhất dựa trên số lượng mục như sau:

Sau đó chuyển sang tỷ lệ giữa các số nguyên tố.
* Ví dụ: Kết quả phân tích bước đầu hợp chất X cho thấy %C = 40%; %H = 6,67%, còn lại là không khí. Lập công thức đơn giản nhất cho X.
> Trả lời:
– Gọi công thức của X là CxHyOz (với các số dương x, y, z).
%O = 100% – (%C + %H) = 100% – (40% + 6,67%) = 53,33%
Từ đây, chúng ta có thể tạo một mối quan hệ và chuyển đổi nó thành tỷ lệ giữa các số nguyên đơn giản.



Vậy dạng đơn giản nhất của X là CH2O.
II. Công thức phân tử
1. Định nghĩa công thức tế bào
Công thức phân tử là công thức biểu thị số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố trong phân tử.
2. Liên kết phân tử là một quá trình rất đơn giản
– Số hiệu nguyên tử của một nguyên tố bất kỳ trong công thức phân tử bằng số nguyên nhân với số hiệu nguyên tử của nó ở dạng đơn giản nhất.
– Trong hầu hết các trường hợp, công thức phân tử là phương pháp đơn giản nhất.
* Ví dụ: Rượu etylic C2H6O, metan CH4,…
– Một số chất có phân tử khối khác nhau nhưng có cấu tạo đơn giản giống nhau.
* Ví dụ: Axetilen C2H2 và benzen C6H6; axit axetic C2H4O2 và đường C6H12O6,…
3. Cách cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ
a) Dựa vào khối lượng của chất đó, hãy viết công thức phân tử
Xét sơ đồ này: CxHyOz → xC + yH + zO
Khối lượng: M(g) 12x 1y 16z(g)
% trọng lượng: 100% %C %H %O
Từ:

Chúng ta có:



* Ví dụ: Phenolphtalein – chất chỉ thị màu dùng để nhận biết dung dịch bazơ – có khối lượng C, H, O lần lượt là 75,47%, 4,35% và 20,18%. Khối lượng mol của phenolphtalein là 318,0 g/mol. Cho biết công thức cấu tạo phân tử của phenolphtalein.
> Trả lời:
– Ta thấy %C + %H + %O = 100%
Phân tử phenolphtalein gồm 3 nguyên tố C, H, O nên ta đặt công thức phân tử là CxHyOz (với các số dương x, y, z).



Vậy phân tử phenolphtalein là C20H14O4.
b) Lập công thức phân tử bằng phương pháp đơn giản nhất
* Ví dụ: Hợp chất hữu cơ X có công thức đơn giản nhất là CH2O và có khối lượng mol là 60(g/mol). Xác định loại phân tử X.
> Trả lời:
– Công thức cấu tạo phân tử của X là (CH2O)n hoặc CnH2nOn.
Từ MX = (12 + 2.1 + 16).n = 60 ⇒ n=2 Vậy phân tử của X là C2H4O2.
c) Tạo phân tử nước đá trực tiếp bằng lượng nguyên liệu dễ cháy
* Ví dụ: Hợp chất Y chứa các nguyên tố C, H, O. Đốt cháy hoàn toàn 0,88 gam Y thu được 1,76 gam CO2 và 0,72 gam H2O. Tỉ khối hơi của Y so với không khí vào khoảng 3,04. Xác định khối lượng phân tử của Y.
> Trả lời:
– Theo đề bài ta có: dMy/kk = My/29 = 3,04 nên
⇒ MY = 29,3,04 ≈ 88,0 (g/mol);
– Đặt các phân tử Y là CxHyOz (với các số dương x, y, z).
Xem thêm: 36 Đề Kiểm Tra Ngữ Văn Lớp 7 Học Kì 1 Ngữ Văn Lớp 7 Năm Học 2020
– Phương trình phản ứng đốt cháy:

1 (mol) x (mol) y/2 (mol)
0,01 0,04 0,04 (mol)
Từ quy mô:

Ta được: x = 4; y = 8 là
Từ MX = 12,4 + 1,8 + 16.z =88 z = 2
Vậy công thức phân tử của Y là C4H8O2
Trên đây glaskragujevca.net đã giới thiệu đến các bạn Cách lập công thức đơn giản và phân tử hợp chất hữu cơ. Chúng tôi hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay góp ý nào, hãy để lại bình luận bên dưới, chúc bạn may mắn.