Kusanthula Apa Vi Da Village Good Students
Dzina lobadwa la Han Mac Tu linali Nguyen Trong Tri, m’banja losauka la akuluakulu achikatolika. Mu 1936, adadwala khate ndipo adabwerera ku Quy Nhon kuti akalandire chithandizo ndipo adafera ku msasa wa khate wa Quy Hoa. Ngakhale moyo wake womvetsa chisoni, wolemba ndi wolemba ndakatulo wolenga kwambiri mu gulu latsopano la ndakatulo. Ndi moyo wachisoni, wachinsinsi wandakatulo, umasonyeza chikondi cha dziko lakwawo ndi moyo. Uwu ndi mudzi wa Vi Da, ndakatulo yodziwika bwino ya wolemba, yolembedwa mu 1938 m’gulu la ndakatulo Crazy (Pain Trai). Ndakatuloyi ikuwonetsa chithunzi chokongola komanso chandakatulo cha Hue, chodzaza ndi moyo. Potero kusonyeza nkhawa, ndi chikondi kwa dziko, chilengedwe, ndi moyo. Izi zikuwonetsedwa mu ndime iyi:
“Bwanji osabwera kudzasewera kumudzi kwa Vi?
…..
Mukuwona: Mverani mudzi uwu wa ophunzira apamwamba
Aliyense amene amadziwa molimba mtima”
Ndakatulo “Kuno ku Vi Da Village” idalimbikitsidwa ndi chikondi cha Han Mac Tu ndi mtsikana wakumudzi ku Vi Da – mudzi wamtendere womwe uli m’mphepete mwa Huong Giang, kunja kwa mzinda wa Hue. Vi Da ndi yokongola ndi mabwato andakatulo, minda yobiriwira m’nyengo zinayi, yodzala ndi maluwa komanso Mtsinje wa Perfume womwe ukusefukira. Ngati wina abwera ku Hue kamodzi, adzabweretsa kumverera kwanthawi yayitali komanso kosasangalatsa “Ndi kangati komwe ndabwera ku Hue kudzalota, ndikukumbatira chikondi chokoma”. Ndipo malowa amakhalanso gwero losatha la kudzoza kwa ndakatulo ndi nyimbo. Ndakatulo Han Mac Tu anali ndi mwayi wopita ku Thon Vi ndipo ankakonda mwachinsinsi mwana wamkazi wa Hue – Hoang Cuc. Mu 1938, akuchiritsidwa ku kampu ya khate ya Quy Hoa ndipo adalandira chithunzi cha malo okongola omwe ali ndi mitambo ndi madzi, bwato lodutsa ndi mtsikana atavala woyera woyera Ao Dai, kukumbukira mwadzidzidzi kunasefukira. Mudzi wa Vi Da ndi wokongola komanso wandakatulo, wolemba ndakatulo wapereka malowa ndakatulo yokongola kwambiri ndi chikondi chake chonse. Ndakatulo Pano m’mudzi wa Vi Da ndi mawu a ndakatulo yemwe amakonda kwambiri malo ndi moyo.
Wolembayo ndi wojambula komanso woyitanira wapamtima, komanso chitonzo chofatsa: “Bwanji osabwera kudzasewera m’mudzi wa Vi?”. Kumayambiriro kwa ndakatuloyo, wolembayo amagwiritsa ntchito vesi la mawu 7 ndi mawu 6 osalala ndipo amathera ndi ndime yomwe imadzutsa kumverera kwakuya mu nkhawa ya wolembayo. Mumtima wa ndakatulo nthawi zonse amalakalaka Vi mudzi. Ndi maso owonetsetsa bwino pamodzi ndi mawu akuti “kuyang’ana”, zochitika za Vi Da m’bandakucha ndi mitengo ya areca, sitimayi imalemekeza mtundu watsopano wa dzuwa, “dzuwa latsopano” lowala kwambiri. Imeneyo ndi kuwala kwa kutentha kwa tsiku latsopano, loyera. Pamene madontho a mame ausiku amasiyidwa pa sitima yapamtunda ya areca, kupanga kukongola konyezimira, kuwala kwa dzuŵa la m’maŵa kumaŵala, kumapanga chithunzi chodzaza ndi moyo. Ndipo uku ndi kuwala kwa dzuwa komwe tingawone m’nkhani ya wolemba “Spring yacha”:
“Padzuwa lopsa, malotowo atha
Nyumba ziwiri zofoleredwa ndi udzu zobalalika zachikasu”
Kukongola kwa Vi Da sikunapangidwe m’chifanizo cha “mizere yadzuwa ya areca” koma iyenera kukhala chithunzi cha “dzuwa latsopano” pa “mzere wa areca”. Panthawiyo, kukongola kodabwitsa konga chojambula kunawululidwa. Ndi funso losavuta “Ndani munda ndi wobiriwira kwambiri ngati jade” lomwe limaphatikiza mawu akuti “ai” ndi fanizo lochititsa chidwi, wolemba akufotokoza “mtundu wobiriwira wa ngale”. Kuonjezera apo, chiganizo chosonyeza kuchuluka kwa “zosalala” chimapanga chidwi chozama mu mtima wa owerenga, wolemba ndakatulo akuyamika kukongola konyezimira, buluu. Mtundu wobiriwirawo umakumbutsa owerenga vesi la Xuan Dieu:
“Tsulirani thambo la buluu mwapamwamba
Yophukira mpaka pomwe nthanoyo imakhalabe”
Ndi mavesi awiri okha, wolemba ndakatulo Han Mac Tu adawonetsera chithunzi cha chilengedwe chodzaza ndi mphamvu komanso zovuta m’mudzi wa Vi Da m’bandakucha. masamba amaphimba nkhope ya kukhuta”. Mu lingaliro la anthu a Hue, “nkhope yodzaza” imatanthauza nkhope yachifundo, yolimba. Wolemba wamba amayamika “nkhope yodzaza” kudzera mu vesi:
“Nkhope yako ndi yamphwamphwa ngati yodzaza zilembo
Khungu langa ndi loyera ndipo malaya anga ndi akuda
Mtima wanga uli ndi dziko lapansi ndi thambo
Pali mawu aumunthu, pali mawu okhulupilika.”
Mu vesi lomaliza, wolemba adapanga kukongola kogwirizana pakati pa chilengedwe ndi anthu kudzera mu chithunzi cha “tsamba la nsungwi” losalimba komanso lofewa komanso “nkhope ya font” yofatsa komanso yathanzi. Zokongola ziwirizi zikuwoneka ngati zotsutsana koma zimaphatikizana bwino kuti apange chithumwa cha Vi Da. Nkhope imeneyo imabisika kuseri kwa “chipilala cha masamba a nsungwi”. Nkhope “yodzaza” ikuwoneka kuti ikupanga moyo wosangalatsa komanso wosangalatsa, wopatsa chidwi, wachikondi, wa Hue kwambiri.
Onaninso: Mafuta Oyenera Pathupi Kwa Amuna Ndi Akazi, Kodi Mafuta Abwino Athupi Ndi Chiyani?
Ngati stanza woyamba ndi chithunzi cha mudzi wokongola komanso wandakatulo m’bandakucha, chigawo chachiwiri chikumira pakulowa kwadzuwa ndi mtsinje ndi ngalawa yodzaza ndi kuwala kwa mwezi:
“Mphepo imatsatira mphepo ndi mitambo, mmene mitambo imayendera
Madzi ndi achisoni ndipo maluwa a chimanga akunama
Yemwe bwato lake linaima pa mtsinje wa mwezi
Pitirizani kunyamula mwezi usikuuno”
Mizere iwiri yoyambirira ya ndakatulo ya wolembayo imapanga zithunzi zotsatizana za “mphepo”, “mtambo”, “mtsinje wamadzi”, “cornflower” pamodzi ndi nyimbo yapang’onopang’ono ya ndakatulo, zomwe zimabweretsa chisoni chakuya ndi chachikulu cha ndakatulo. Umenewo ndi mtima wa wolemba ndakatulo akagwa m’tsoka n’kudziwa za tsoka lake. Posiyanitsa zojambulajambula “Mphepo imatsatira mphepo, mitambo imatsatira mitambo” kuphatikizapo “mphepo” yophiphiritsira, “mitambo” imagwiritsidwa ntchito modula kwambiri, chithunzicho chikubwerezedwanso kuti chisagogomeze kukula kwa mphepo kapena ma nuances. kukankhira mphepo ndi mitambo kuwirikiza mzere wolekanitsa. Kubwereka zithunzi za mphepo ndi mitambo, wolemba akufuna kufotokoza chisoni chake, kukhumudwa, ndi kupatukana kwake. Zikuwoneka kuti Han Mac Tu akulosera za chikondi chosapambana, chomwe owerenga amamva kuti ali wosungulumwa komanso wokhumudwa. Ndime yachiwiri ndi yabwino kwambiri m’mawu awiri “wachisoni” omwe aikidwa pakati pa vesilo kuphatikiza njira yaumunthu ya “mtsinje wachisoni” kufotokoza chisoni mu mtima wa ndakatulo, chithunzi cha mtsinje kukhala wosungulumwa, mtsinje Mtsinje umawoneka ngati kukhala osayenda, kusiya kuyenda ngati kuti wataya moyo wake kwamuyaya. Mwinanso ndi mtima wa Han Mac Tu, chifukwa: “Anthu omwe ali achisoni sakhala osangalala”, chisonicho chimafalikira ku “maluwa a kabichi”. Chithunzi cha “maluwa a cornflower” chimayambitsa chisoni chokha – chisoni chomwe chimaphimba kuchokera kumwamba mpaka pansi, kuchokera ku mphepo kupita ku mitambo kupita kumadzi ndi chimanga pamtsinje. Kumbuyo kwa zochitika zimenezo ndi mkhalidwe wa munthu amene ali ndi chisoni chakutali cha chikondi chopanda chiyembekezo, chonsecho chiri chongopeka chabe m’maloto. M’mavesi awiri otsiriza, wolemba ndakatulo akugwera m’dziko longopeka: “Yemwe bwato limakwera pamtsinje wa mwezi umenewo / Ikhoza kubweretsanso mwezi mu nthawi ya usiku uno”. Ndi mafunso awiri osayankhula pamodzi ndi zithunzi zochititsa chidwi “mtsinje wa mwezi” ndi “bwato” lonyamula mwezi. Mwezi ndi dziko la wolemba ndakatulo, bwenzi la moyo.Mwezi ndi malo otsiriza a moyo wake, kupeŵa kufunafuna zowawa ndi imfa. Ndakatuloyi imayamba ndi “dzuwa” kenako “mwezi”. Dzuwa ndi mwezi zimabweretsa kuwala kwa anthu. Dzuwa limabweretsa dziko lenileni, ndipo mwezi umabweretsa dziko longopeka. N’chifukwa chiyani bwato liyenera kubweretsa mwezi panthaŵi yake usiku uno?” – limenelo ndi funso losonyeza nkhaŵa ya tsoka lopanda tsogolo. Wolembayo amamvetsetsa matenda ake kotero amadziimba mlandu pa nthawi yochepa ya moyo wake. Tsopano kwa iye, moyo ndi mpikisano wotsutsana ndi nthawi, nthawi zonse amasangalala tsiku lililonse ndi ola lililonse la nthawi yake yochepa. Mawu oti “panthawi yake” amamveka ngati akuda nkhawa, odzipereka komanso odzaza ndi chiyembekezo chodikirira chinthu chomwe chikuchoka, osadziwa nthawi yobwerera. mwayi wochulukirapo. Uku ndikulakalaka kwa Han Mac Tu, kufunitsitsa kwapamtima kwachisoni chamunthu akaphonya Thon Vi. Ndime yachiwiri yangojambula thambo lonyezimira ndi madzi, koma ili ndi chidwi cha wolemba ndakatulo, zowawa za kusiya, komanso kukhumudwa ndi chiyembekezo. Mwakutero kusonyeza chikhumbo cha moyo, chikhumbo cha chikondi.
Liwu landakatulo limakhala lachangu, mwachangu munthu wanyimbo amakhazikika muzongopeka “kudumpha kwambiri Han Mac Tu palibe ndipo palibe amene ali” (Le Tri Vien):
“Mo Guest mtunda, alendo aatali
Malaya anga ndi oyera kwambiri moti sindingathe kuwona
Pano pali chifunga
Aliyense amene amadziwa molimba mtima”
Wolemba ndakatuloyo anamizidwa m’maloto, koma ngakhale ataledzera chotani padziko lapansi, ayenera kudzuka. Choncho, wolemba akuwoneka kuti akubwerera kudziko lenileni, koma onse amagwera muchinyengo kudzera mu mawu akuti “walendo wochokera kutali” mobwerezabwereza kawiri pamodzi ndi nyimbo ya 4/3, wolemba ndakatulo akuyembekeza, zikhumbo, ndi kuyembekezera anthu. kukaonana kuti athetse kusungulumwa ndi chisoni, koma pamene ali ndi chiyembekezo chochuluka, amamva kuti ali kutali. Kutalikirana sikungokhala kwa malo komanso kwauzimu komanso kwamalingaliro. Mamvekedwe a mawuwo akuwoneka ngati akutsika, akuda nkhawa. M’dziko longopeka, wolemba akudikirira pachabe. Dziko lodziwika bwino limathandizanso wolemba ndakatulo kupanga chithunzi chandakatulo “Malaya anu ndi oyera kwambiri kuti musawoneke” kudzutsa chithunzi cha msungwana wakumudzi wa Vi m’mbuyomu, akungoyenda m’malo amaloto, kupangitsa wolemba ndakatuloyo kukhala wokhumudwa. Kuti ao dai, chikondi chimenecho, mtsikanayo akuwoneka kuti ali pafupi kukhala kutali. Zinkawoneka ngati zenizeni zasanduka chinyengo. Chithunzi cha muse mu ndakatulo ya wolemba nthawi zonse chimayimira kukongola koyera ndi koyera. Choncho, mtundu wa malaya oyera uli ngati kutengeka kwachilendo komwe sikungatheke kuyandikira, kupanga wolemba “wosawona”. Mawu akuti “sawoneka” pamodzi ndi adjective “oyera kwambiri” pofotokoza mtundu woyera ndi odabwitsa modabwitsa. Uwu sulinso mtundu woyera wa zenizeni koma mtundu wa malingaliro. Ndimeyi imapanga dziko lenileni koma lololera, kupangitsa owerenga kuganiza kuti ndi ndakatulo yofotokoza zochitika zachilengedwe za Hue koma yasanduka ndakatulo yachikondi – chikondi chosazindikirika chosadziwika, chilakolako chokongola cha chikondi tsopano. Ziganizo ziwiri zotsekera zimatsogolera owerenga kupita kupyola gawo la malingaliro. “Apa utsi wa anthropomorphic” ukuwonetsa mawonekedwe amdima okhala ndi “utsi” ndi “utsi” kupangitsa kuti chilichonse chiwoneke ngati chachabechabe. “Apa” akhoza kukhala dziko lonse mumsasa wakhate wa Quy Hoa ndi matenda opweteka. Koma apa ndizothekanso ku Hue, komwe mudzi wa Vi uli wandakatulo komanso wamawu. Mwina mawu akuti “pano” pamutu wakuti “Pano mudzi wa Vi Da” ndi wokongola komanso wandakatulo. Ndipo “pano” mu gawo lomaliza ndi dziko la Han Mac Tu, pakati pa maiko awiriwa movutikira. Potero owerenga amamva kulakalaka kwa wolemba ndakatulo kwa chikondi ndi chikhumbo cha moyo. Malingaliro onse a ndakatulo akuyang’ana pa ndime yomaliza “Ndani akudziwa amene chikondi chake chili cholemera”. Wolembayo samayesa kutsimikizira chikondi chake kwa mtsikana wa Hue koma amangonena kuti “ndani”, m’malo mwa mawu akuti “ndani” akuwoneka kuti akudutsa mu ndakatulo. Kusiyanitsa kwachilengedwe kumawonekera m’magawo atatu, Han Mac Tu amagwiritsa ntchito “ai”, “munda wa ndani”, “bwato ndani” ndipo tsopano “ndani akudziwa yemwe chikondi chake chili cholemera”. Ndimeyi imamveka ngati kulira, ululu wa Han Mac Tu ukuwoneka kuti ukufalikira, mpaka kufika pamlingo waukulu. Mawu ake akuwoneka kuti amakumbutsa koma sasonyeza kuthedwa nzeru kapena chiyembekezo koma akupereka mwachisoni. Kukhumudwa kwa wolemba ndakatulo – mwiniwake wa chikondi “kugwedezeka” kwamuyaya analephera kutsekereza mtima wolakalaka chikondi popanda nthawi ndi nthawi popanda chikondi chathunthu. Malingana ndi maganizo a ndakatulo, ndi stanza yoyamba yotamanda kukongola kwa Vi Da yodzaza ndi moyo, gawo lachiwiri ndilo nkhawa ndi nkhawa za wolemba ndakatulo. Kukhalabe mu stanza yotsiriza ndi mkhalidwe wa kukaikira ndi nkhawa. Mwina vesi lomaliza ndi yankho la vesi loyambalo. Ndi funso losamveka, pali kukayikira kwa wolemba ndakatulo kwa anthu a mudzi wa Vi. Sindikudziwa ngati anthu a Hue amandikonda kapena ayi ndikutsimikizira malingaliro anga kwa anthu a Hue. Han Mac Tu ndi munthu wokonda moyo, amakonda anthu moona mtima ndipo amafuna kukhala mosangalala m’chikondi. Choncho, mzere womaliza wa ndakatuloyo ukuwoneka ngati ukuzungulira pamtima wa owerenga.
Ndakatulo Pano m’mudzi wa Vi Da imalembedwa m’mawu asanu ndi awiri a ndakatulo, ndi chinenero chosakhwima, zithunzi zokopa, mawu okhudza mtima, ozama komanso odekha. Kuphatikiza apo, ndakatuloyi imasiyanso chidwi chozama pamtima wa owerenga ndi mafunso atatu osamveka komanso mawu oti “ndani”. Han Mac Tu sanangotamande kukongola kwa Hue wolota, komanso adawonetsa nkhawa yake pakukonda mphindi iliyonse ya moyo komanso kulakalaka kwake chisangalalo. Zikomo Han Mac Tu posiya ntchito zabwino zambiri za mabuku achi Vietnamese. Owerenga amabwereka mawu a ndakatulo ya Tran Ninh Ho m’malo mwa zofukiza kuti athokoze wolemba ndakatulo:
